فلکی شروانی

فلکی شروانی

ابو النظام محمد فلکی شروانی (زاده تقریباً ۵۰۱ ه، درگذشته ۵۴۰ ه) شاعر پارسی‌گوی ایرانی از قرن ششم هجری است. وفات او به نقل تقی‌الدین کاشی در ۵۸۷ هجری قمری و به گفتهٔ بعضی در ۵۷۷ هجری قمری بوده‌است. نام او به روایت اکثر تذکره‌نویسان محمد و لقبش نجم‌الدین یا افصح‌الدین می‌باشد و «فلکی » از آن روی تخلص میکرد که در اوایل عمر به تحصیل نجوم اشتغال داشت، چنانکه تذکره نویسان نوشته‌اند در این فن مهارت داشت. فلکی سخنگویی نغز و نازک‌خیال است و در حد ممکن از عبارات نامعمول احتراز کرده‌است. اشعار او تا حدی روان و از تکلفات ادبی برکنار و به رویهٔ مسعود سعد نزدیک است. زادگاه او شماخی دارالملک شروان است، و اتفاق گذشتگان بر این که وی ستایشگر شروانشاهان است ممکن است مؤید این احتمال شمرده شود. وی از مداحان شروانشاهان و معاصر خاقان اکبر منوچهر بن فریدون و پسر او اخستان بود. فلکی فن ادب و شعر را مانند خاقانی از ابوالعلاء گنجوی آموخت و بنابراین آنان که او را استاد خاقانی میشمرند به اشتباهند.
آمار
ردیفوزنتعداد ابیاتدرصد از کل
۱مفعول فاعلات مفاعیل فاعلن (مضارع مثمن اخرب مکفوف محذوف)۲۴۰۲۰٫۶۴
۲مفاعلن فعلاتن مفاعلن فعلن (مجتث مثمن مخبون محذوف)۱۲۸۱۱٫۰۱
۳مفتعلن مفاعلن مفتعلن مفاعلن (رجز مثمن مطوی مخبون)۱۱۷۱۰٫۰۶
۴فاعلاتن فاعلاتن فاعلاتن فاعلن (رمل مثمن محذوف)۱۰۴۸٫۹۴
۵مفتعلن فاعلن مفتعلن فاعلن (منسرح مطوی مکشوف)۸۸۷٫۵۷
۶مفعول مفاعلن فعولن (هزج مسدس اخرب مقبوض محذوف)۸۳۷٫۱۴
۷مفاعلن فعلاتن مفاعلن فعلاتن (مجتث مثمن مخبون)۷۶۶٫۵۳
۸مفعول فاعلاتن مفعول فاعلاتن (مضارع مثمن اخرب)۷۰۶٫۰۲
۹مفتعلن مفتعلن فاعلن (سریع مطوی مکشوف)۴۶۳٫۹۶
۱۰فعلاتن فعلاتن فعلاتن فعلن (رمل مثمن مخبون محذوف)۳۹۳٫۳۵
۱۱فاعلاتن فاعلاتن فاعلن (رمل مسدس محذوف یا وزن مثنوی)۳۴۲٫۹۲
۱۲فعلاتن مفاعلن فعلن (خفیف مسدس مخبون)۳۴۲٫۹۲
۱۳مستفعلن مستفعلن مستفعلن مستفعلن (رجز مثمن سالم)۲۹۲٫۴۹
۱۴مفاعیلن مفاعیلن مفاعیلن مفاعیلن (هزج مثمن سالم)۲۶۲٫۲۴
۱۵مفعول مفاعیل مفاعیل فعل (وزن رباعی)۲۰۱٫۷۲
۱۶مفعول مفاعیلن مفعول مفاعیلن (هزج مثمن اخرب)۱۴۱٫۲۰
۱۷مفعول مفاعلن مفاعیلن (هزج مسدس اخرب مقبوض)۹۰٫۷۷
۱۸مفعول مفاعیل مفاعیل فعولن (هزج مثمن اخرب مکفوف محذوف)۶۰٫۵۲
ردیفقالب شعریتعداد ابیاتدرصد از کل
۱قصیده۸۲۳۷۰٫۷۷
۲ترکیب بند۲۳۲۱۹٫۹۵
۳قطعه۴۷۴٫۰۴
۴غزل۳۹۳٫۳۵
۵رباعی۲۰۱٫۷۲
۶غزل/قصیده/قطعه۲۰٫۱۷