سعدی

سعدی

بخش ۳ - حکایت در معنی نظر مردان در خود به حقارت

۱

جوانی خردمندِ پاکیزه بوم

ز دریا بر آمد به در بندِ روم

۲

در او فضل دیدند و فقر و تمیز

نهادند رختش به جایی عزیز

۳

سرِ صالحان گفت روزی به مرد

که خاشاک مسجد بیفشان و گرد

۴

همان کاین سخن مرد رهرو شنید

برون رفت و بازش کس آنجا ندید

۵

بر آن حمل کردند یاران و پیر

که پروای خدمت نبودش فقیر

۶

دگر روز خادم گرفتش به راه

که ناخوب کردی به رأیِ تباه

۷

ندانستی ای کودکِ خودپسند

که مردان ز خدمت به جایی رسند

۸

گرستن گرفت از سر صدق و سوز

که ای یار جان‌پرورِ دلفروز

۹

نه گَرد اندر آن بُقعه دیدم نه خاک

من آلوده بودم در آن جای پاک

۱۰

گرفتم قدم لاجرم باز پس

که پاکیزه به مسجد از خاک و خس

۱۱

طریقت جز این نیست درویش را

که افکنده دارد تنِ خویش را

۱۲

بلندیت باید تواضع گزین

که آن بام را نیست سُلَّم جز این

تصاویر و صوت

کلیات سعدی به تصحیح محمدعلی فروغی، چاپخانهٔ بروخیم، ۱۳۲۰، تهران » تصویر 462
بوستان سعدی به خط رکن‌الدین مسعود کاشانی مورخ ۱۰۳۹ هجری آگرهٔ هند » تصویر 136
بوستان به خط  بابا شاه بن سلطان علی مورخ ۹۸۹ هجری قمری » تصویر 173
شرح بوستان دکتر محمد خزائلی » تصویر 239

نظرات

user_image
تاوتک
۱۳۹۲/۰۸/۱۳ - ۰۵:۰۵:۲۷
بوم افزون بر سرزمین و مقام و پارچه ای که روی آن نقاشی میکنند و جغد،معنی سشت هم میدهد و طبیعت مثلا اینجا پاکیزه بوم میشود پاک سرشت
user_image
تاوتک
۱۳۹۲/۰۸/۱۳ - ۰۵:۰۸:۰۵
با پوزش سرشت اشتباها سشت نوشته شده است
user_image
محمد رضا نیک زاد
۱۳۹۵/۰۶/۱۸ - ۰۴:۴۷:۱۲
18 / 6 / 1395 سلام به دوستاندر این حکایتِ دوازده بیتی چهار مورد پدیدۀ دستوری« صفت فاعلی مرکّب مرخّم » به کار رفته است.1 - در بیت 4 کلمۀ «رهـرو» صفت فاعلی مرکّب مرخّم است. اصل و ژرف ساختش رهرونده بوده،فرایند زبانی حذف پسوند فاعلی « َنده » انجام گرفته ،به این حال در آمده است. رهرو.2 - در بیتِ 7 کلمۀ «خودپسند» صفت فاعلی مرکّب مرخّم است. ژرف ساختش خودپسندنده است.3 - در بیت 8 دو کلمۀ «جان پرور» و«دلفروز» صفت فاعلی مرکّب مرخّم هستند ژرف ساختشان جان پرورنده و دلفروزنده است. ساخت دستوری و زبانی «صفت فاعلی مرکّب مرخّم » معمولاً چنین است:اسم یا صفت یا قید یا ضمیر مشترک+بُن مضارع که پسوند فاعلی « َنده» از آخرش به دلیل ایجاد سهولت در زبان حذف شده است.دانستن این موضوعات به معناکردن و خوانش بهتر و کیفی ترِ بیت و متن کمک می کند.همیشه شاد و پیروز باشید.
user_image
افسانه چراغی
۱۴۰۰/۰۹/۰۹ - ۱۷:۲۴:۴۱
تمیز در اصل تمییز است به معنی تشخیص دادن، قدرت جداسازی خوب از بد، جدا کردن سَره از ناسَره هم‌خانواده با امتیاز، ممیّز، ممتاز، تمایز