شهریار

شهریار

غزل شمارهٔ ۲۳ - زکات زندگی

۱

شب همه بی تو کار من شکوه به ماه کردن است

روز ستاره تا سحر تیره به آه کردن است

۲

متن خبر که یک قلم بی تو سیاه شد جهان

حاشیه رفتنم دگر نامه سیاه کردن است

۳

چون تو نه در مقابلی عکس تو پیش رو نهیم

این هم از آب و آینه خواهش ماه کردن است

۴

نو گل نازنین من تا تو نگاه می‌کنی

لطف بهار عارفان در تو نگاه کردن است

۵

لوح خدا نمایی و آیینهٔ تمام‌قد

بهتر از این چه تکیه بر منصب و جاه کردن است

۶

ماه عبادت است و من با لب روزه‌دار از این

قول و غزل نوشتنم بیم گناه کردن است

۷

لیک چراغ ذوق هم این همه کشته داشتن

چشمه به گل گرفتن و ماه به چاه کردن است

۸

من همه اشتباه خود جلوه دهم که آدمی

از دم مهد تا لحد در اشتباه کردن است

۹

غفلت کائنات را جنبش سایه‌ها همه

سجده به کاخ کبریا خواه نخواه کردن است

۱۰

از غم خود بپرس کو با دل ما چه می‌کند

این هم اگرچه شکوه شحنه به شاه کردن است

۱۱

عهد تو سایه و صبا گو بشکن که راه من

رو به حریم کعبه لطف اله کردن است

۱۲

گاه به گاه پرسشی کن که زکات زندگی

پرسش حال دوستان گاه به گاه کردن است

۱۳

بوسهٔ تو به کام من کوهنورد تشنه را

کوزهٔ آب زندگی توشهٔ راه کردن است

۱۴

خود برسان به شهریار ای که در این محیط غم

بی تو نفس کشیدنم عمر تباه کردن است

تصاویر و صوت

شهر یار ج۴ - افسانه شب و سایر آثار چاپ نشده - محمد حسین شهریار - تصویر ۱۰۵
بهمن کلانتری :
عندلیب :

نظرات

user_image
عماد
۱۳۸۹/۰۹/۱۹ - ۲۱:۴۳:۲۷
بهتر است عنوان شعر را با رسم‌الخط رایج نوشت: زکات زندگی، چون به دلیل آنکه «ة» درست به نمایش درنیامده عنوان شعر شده است زکوه زندگی، امکان دارد با ز کوه زندگی اشتباه شود. خوب است همین تغییر در بیت دهم نیز اعمال شود.همچنین بهتر است مصرع اول بیت آخر برای سهولت خواندن به این شکل نوشته شود:«خود برسا به شهریار ای که درین محیط غم»
پاسخ: با تشکر، مطابق نظر شما تصحیح شد.
user_image
هادی م م
۱۳۹۱/۰۱/۱۷ - ۰۴:۳۲:۵۱
با تشکر از توصیه "عماد" در مورد نام شعر، از شما خواستارم تصحیحی که در مورد بیت دهم انجام داده اید را برگردانید، زیرا در اصل شعر بجای "زکات" ، "زکوة" می باشد و چنین تغییری اصالت شعر را از بین خواهد برد
user_image
مجتبی
۱۳۹۲/۰۲/۳۰ - ۰۳:۱۹:۴۷
بیت اول به صورت زیر هم آمده:تا تو نگاه میکنی کار من آه کردن استای به فدای چشم تو این چه نگاه کردن است؟
user_image
امین کیخا
۱۳۹۲/۰۲/۳۰ - ۰۳:۵۷:۱۸
زهی شهریار خوشخوان خنکا اذربایجان پر مغز تاج سرمان
user_image
tanin
۱۳۹۳/۰۲/۱۰ - ۰۳:۱۷:۵۸
بیت5و9 از قلم افتادهبیت5:لوح خدا نمایی و آئینه تمام قد بهتر از این چه تکیه بر منصب و جاه کردن استبیت9:من همه اشتباه خود جلوه دهم که آدمیاز دم مهد تا لحد در اشتباه کردن است
user_image
masha
۱۳۹۴/۰۸/۱۶ - ۰۹:۴۶:۵۲
روز ستاره تا سحر تیره به آه کردنست این بیت را متوجه نمی شوم . لطفا توضیح دهید.روز تا سحر ؟
user_image
پوریا
۱۳۹۴/۱۰/۰۵ - ۰۶:۱۸:۰۵
روز ستاره تا سحر تیره به آه کردنست یعنی آنقدر آه می کشم که روزگار ستاره را سیاه می کنم
user_image
صبا
۱۳۹۵/۰۳/۲۳ - ۱۵:۵۵:۰۷
روز ستاره تا سحر تیره به آه کردن است نمی تواند معنی ای که جناب پوریا گفتند داشته باشد چون در روز ستاره ای نیست به نظر می رسد منظور از ستاره سرنوشت و اقبال است که استاد شهریار می فرماید در روز ها با آه کردن ستاره ی اقبالم را تیره می کنم
user_image
یاسر
۱۳۹۵/۰۴/۱۲ - ۰۷:۵۸:۲۲
در جواب مهسابه نظر بنده منظور از بیت اول اینه که شب تا سحر کار من اینست که با اه خود روزگار ستاره رو سیاه میکنم یعنی انقدر بیدار میمونم تا ستاره ها خاموش بشن و این هم یعنی شی زنده داری در فراق
user_image
مصطفی
۱۳۹۶/۰۲/۱۹ - ۲۱:۵۱:۵۲
پس این بیت معروف چی میشه " تا تو نگاه میکنی کار من آه کردن استجان به فدای چسم تو این چه نگاه کردن است"
user_image
علی حنانی
۱۳۹۶/۰۲/۲۸ - ۰۱:۵۸:۲۹
روز ستاره بر عکس روز زمین از شب تا سحر است.چرا که ستارگان در آسمان شب پیدا می شوند و تا سحر آشکارند. شاعر با شب بیداری و آه کردن تا سحر روز ستاره را سیاه می کند. تو گویی شخصی از سحر تا غروب در گوشت آه بکشد.
user_image
عاهد
۱۳۹۶/۰۶/۲۰ - ۰۲:۰۸:۴۹
این غزل زیبا برمیگرده به این حدیث:امیرالمؤمنین (علیه السلام)زَکَاةُ الْیَسَارِ بِرُّ الْجِیرَانِ وَ صِلَةُ الْأَرْحَام‏زکاتِ رفاه، نیکی با همسایگان و صله رحم است.
user_image
عاهد
۱۳۹۶/۰۶/۲۰ - ۰۲:۱۱:۵۲
منظور نام غزل و یکی از ابیات هست
user_image
نیکو
۱۳۹۷/۰۳/۰۵ - ۰۳:۳۵:۱۶
شب همه بی تو کار من شکوه به ماه کردنست . روز ستاره تا سحر تیره به آه کردنست . یعنی شکایت ترا فقط به ماه می کنم و روز و ستاره شب و سحر رو نادیده میگیرم و به آه تیره و تار می کنم . این هم اگر جه شکوه شحنه به کردنست
user_image
بهمن
۱۳۹۸/۰۱/۰۴ - ۰۱:۲۸:۱۲
تا تو نگاه می کنی کارمن آه کردن استای به فدای چشم تو این چه نگاه کردن استشب همه بی تو کار من، شکوه به ماه کردن استروز ستاره تا سحر، تیره به آه کردن استمتن خبر که یک قلم ،بی تو سیاه شد جهانحاشیه رفتنم دگر ، نامه سیاه کردن استچون تو نه در مقابلی، عکس تو پیش رو نهماین هم از آب و آینه خواهش ماه کردن استای گل نازنین من، تا تو نگاه می کنیلطف بهار عارفان، در تو نگاه کردن استلیک چراغ ذوق هم اینهمه کشته داشتنچشمه به گل گرفتن و ماه به چاه کردن استمن همه اشتباه خود جلوه دهم که آدمیاز دم مهد تا لحد، در اشتباه کردن استبرگرفته از tarabnak.blog.ir
user_image
مهدی
۱۳۹۸/۰۱/۱۶ - ۱۴:۲۴:۰۳
در ادامه صحبت عاهد اضافه می کنم که میتواند به حدیث " زکات علم، آموختن است" هم اشاره داشته باشد.
user_image
مرصاد
۱۳۹۸/۰۱/۲۲ - ۲۱:۰۶:۳۹
"پس این بیت معروف چی میشه ” تا تو نگاه میکنی کار من آه کردن است "تو دیوان دو جلدی استاد که چاپ انتشارات نگاه هست که چنین بیتی نیست :/
user_image
اسما
۱۳۹۸/۰۲/۲۴ - ۱۴:۱۵:۱۰
سلام میشه کسی مصرعِ "لطف بهار عارفان در تو نگاه کردن است" رو توضیح بده؟من متوجه این بیت نمیشم
user_image
محسن ، ۲
۱۳۹۸/۰۲/۲۵ - ۰۰:۰۱:۱۷
اسما جانلطف بهار عارفان در تو نگاه کردنستبهار عارفان لطیف و دوست داشتنی ست ، وقتی به تو نگاه می کنم همان لطافت احساس می شود ، نگاه کردن به ترا دوست دارم
user_image
اسما
۱۳۹۸/۰۳/۲۷ - ۰۲:۵۴:۲۲
منظور از بیت "از غم خود بپرس کو با دل ما چه میکند این هم اگرچه شکوه ی شحنه به شاه کردنست" چیه؟؟؟
user_image
محمدرضا
۱۳۹۸/۰۷/۰۳ - ۰۲:۳۰:۰۷
در جواب اسمادر مصرع اول اون بیت به معشوقش میگه از غم خود بپرس که با من چه میکند و چه بلایی به سرم می آورد یعنی درواقع داره میگه غم خودت رو محاکمه کن و در مصرع دوم هم برمیگرده میگه گرچه میدونم که این شکایت من فایده ای نداره چون انگار دارم به شاه میگم که داروغه و حاکم نظامی خودت رو محاکمه کن یعنی میدونه که محاکمه نمیکنه
user_image
مزدک
۱۳۹۸/۰۷/۱۰ - ۱۷:۲۹:۲۴
با سلاماگر بعد از روز کاما قرارداده شود معنی بیت روشن میشود.روز، ستاره تا سحر یعنی هم روز و هم ستاره تا سحر یعنی شب کار ایشان آه کردن است.
user_image
علی
۱۳۹۸/۰۷/۲۲ - ۰۴:۵۵:۲۵
با سلام ؛ بنظر اینجانب منظور از ستاره همان خورشید است ( در جریان هستید که خورشید تنها ستاره منظومه شمسیست!) بنا براین تصورم بر این است که استاد میخواهد بفرماید که روزم که در ان خورشید هم میتابد بخاطر آه و حسرت تو تاریک وسیاه است.
user_image
مجید
۱۳۹۸/۰۸/۰۲ - ۰۶:۲۴:۰۷
به نظرم منظور از روز همان روزگار است به این معنی که روزگار ستاره را سیاه می کنم.
user_image
الف
۱۳۹۸/۱۱/۱۰ - ۰۵:۲۴:۱۳
متن خبر که یک قلم بی تو سیاه شد جهان اینجا‌منظور از یک قلم چیه ؟
user_image
بنده
۱۳۹۹/۰۱/۱۰ - ۱۵:۳۱:۲۶
به نظر حقیر معنی "متن خبر که یک قلم بی تو سیاه شد جهان" این است که شرح ماجرا فقط یک کلام (یک جمله یا یک متن خیلی کوتاه و مختصر) است که بی تو روزگار برایم سیاه شد. و مصراع بعد میگوید بیشتر از این گفتن بیهوده است.
user_image
سلمان روحی
۱۳۹۹/۰۲/۱۳ - ۱۷:۰۰:۴۶
به نظر بنده دربیت اول،مصرع اول گذر شبش رو توصیف میکنه که شبش چه سان میگذره. و در مصرع دوم هم گذران روزش رو. میگه یعنی روزم رو هم همانند شبی که از لحظه درخشش ستاره ها تا زمان خاموشی آنها، بدون هیچ بهره ای و فقط با آه و ناله سپری میشه، به سر میکنم.
user_image
علی
۱۳۹۹/۰۴/۲۶ - ۱۶:۲۵:۴۱
با سلام و عرض ادب و احترام خدمت تمامی دوستان.بنده دو سه شب هستش که چندتا از شعرهای اقای شهریار رو خوانده ام و علاقه مند شدم به شعرهای ایشون.اگر امکانش هست لطف کنید و این چند بیت رو توضیح بدهید.ماه عباد تست و من با لب روزه دار ازینقول و غزل نوشتنم بیم گناه کردنست[آزین]هستش یا یه چیز دیگه؟!لیک چراغ ذوق هم این همه کشته داشتنچشمه به گل گرفتن و ماه به چاه کردنستغفلت کائنات را جنبش سایه ها همهسجده به کاخ کبریا خواه نخواه کردنستاز غم خود بپرس کو با دل ما چه می کنداین هم اگر چه شکوه شحنه به شاه کردنستعهد تو سایه و صبا گو بشکن که راه منرو به حریم کعبه لطف اله کردنست
user_image
F.n
۱۴۰۱/۰۷/۱۳ - ۱۲:۰۵:۳۷
بیت اول شعر حذف شده است بیت اول آن  تا تو نگاه میکنی ، کار من اه کردن است  ای به فدای چشم تو این چه نگاه کردن است ؟
user_image
صدرا
۱۴۰۲/۰۵/۲۸ - ۰۸:۴۸:۵۸
منظور از (روز ستاره تا سحر، تیره به آه کردن است) کاملا مشخصه... روزگار کسی رو به چیزی تیره کردن، شده است (روز به چیزی تیره کردن)؛ معنا هم میشود: روزگار ستاره را با آه کشیدنم تا سحرگاه تیره و تار میکنم؛ یعنی تا خود صبح به آه کشیدن مشغولم و روزگار ستاره‌ها رو سیاه میکنم.
user_image
میم الف
۱۴۰۲/۰۸/۰۷ - ۰۷:۳۳:۱۵
یک عده بیکارِ کپی‌پیست‌کنِ بی‌سواد برداشتند بیتی به ابتدای این غزل زیبا افزودند و مدام منتشر می‌کنند. همان بیت (تا تو نگاه می‌کنی ...) آن بیت از شهریار نیست. به جای کپی کردن و در فضای مجازی دنبال کپی کردن و دامن زدن به جعلیات: کتاب بخوانیم... کتاب بخوانیم... کتاب خوانیم امان از تنبلی و جهل